Το νέο μοντέλο διοίκησης των ελληνικών ΜμΕ – Από την επιβίωση στην αξία (Μέρος 2) – Του Ιωάννη Γκιμουρτζίνα

Πώς οι ΜμΕ αποκτούν στρατηγική, ESG ωριμότητα και πρόσβαση σε κεφάλαιο. Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν δείξει αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα.

Μετά από δεκαπέντε χρόνια κρίσεων, έχουν μάθει να επιβιώνουν με ένστικτο, επιμονή και προσωπική προσπάθεια. Όμως το επιχειρηματικό τοπίο αλλάζει ριζικά, οι αγορές ωριμάζουν, οι επενδυτές αναζητούν βιώσιμες εταιρείες και η χρηματοδότηση συνδέεται πλέον με κριτήρια ESG (Περιβάλλον – Κοινωνία – Διακυβέρνηση).

Η επόμενη μέρα των ελληνικών ΜμΕ δεν αφορά απλώς την επιβίωση. Αφορά τη μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο διοίκησης που βασίζεται σε σχέδιο, διαφάνεια, υπευθυνότητα και δυνατότητα προσέλκυσης κεφαλαίων.

Από την εμπειρική διαχείριση στο στρατηγικό πλάνο

Οι περισσότερες ΜμΕ εξακολουθούν να λειτουργούν «εμπειρικά»: αποφάσεις παίρνονται με το μάτι, χωρίς συστηματική αποτύπωση στόχων ή δεικτών απόδοσης. Όμως οι σημερινοί χρηματοδότες είτε πρόκειται για τράπεζες, είτε για επενδυτικά funds, είτε για θεσμικούς εταίρους ζητούν σχέδιο.

Ένα απλό, ξεκάθαρο, λειτουργικό business plan 18–24 μηνών που να απαντά:

– Πού βρίσκεται η επιχείρηση σήμερα

– Πού θέλει να φτάσει

– Με ποια μέσα και ποιο χρηματοδοτικό σχήμα θα το πετύχει

Αυτό δεν είναι γραφειοκρατία είναι το «διαβατήριο» για κάθε είδους χρηματοδότηση, από προγράμματα ESG δανείων και Ταμείου Ανάκαμψης έως συνεργασίες με στρατηγικούς επενδυτές.

Η είσοδος του ESG στη στρατηγική των ΜμΕ

Το ESG δεν αφορά μόνο τις μεγάλες εταιρείες ή όσες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο υποχρεούνται σε αναφορές βιωσιμότητας. Αφορά κάθε μικρομεσαία επιχείρηση που θέλει:

– να δανειστεί με χαμηλότερο επιτόκιο,

– να προσελκύσει επενδυτή,

– να ενταχθεί σε πρόγραμμα επιδότησης,

– ή να συνεργαστεί με πολυεθνικούς πελάτες που απαιτούν ESG συμμόρφωση στην αλυσίδα τους.

Η υιοθέτηση απλών πρακτικών ESG ενεργειακή εξοικονόμηση, ίσες ευκαιρίες, διαφάνεια στις αποφάσεις, εταιρική διακυβέρνηση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι κριτήριο αξιοπιστίας και βασικό συστατικό της εταιρικής αξίας.

Στο νέο πλαίσιο, οι ΜμΕ που ενσωματώνουν ESG πολιτικές χτίζουν καλύτερη φήμη, μειώνουν ρίσκο και αποκτούν «επενδυτικό προφίλ».

Σχέδιο = Πρόσβαση σε κεφάλαιο και επενδυτές

Η χρηματοδότηση των ΜμΕ δεν είναι μόνο τραπεζικό ζήτημα. Στην ελληνική αγορά αναπτύσσονται νέες μορφές επενδυτικού ενδιαφέροντος private equity, family offices, venture funds και θεσμικοί στρατηγικοί επενδυτές που αναζητούν ώριμες εταιρείες με καθαρή εικόνα, ισχυρό management και διοικητική διαφάνεια.

Μια επιχείρηση που διαθέτει:

– επιχειρησιακό σχέδιο,

– συστήματα reporting,

– ESG πλαίσιο,

– και επαγγελματική διοίκηση, μπορεί να προσελκύσει στρατηγικό επενδυτή όχι απλώς για κεφάλαιο, αλλά και για γνώση, δίκτυο και ανάπτυξη.

Ενώ σε επόμενο στάδιο, αυτή η ωρίμανση ανοίγει την πόρτα σε μια πιθανή εισαγωγή στο Χρηματιστήριο, σε πλατφόρμες όπως το Χ.Α. Εναλλακτική Αγορά (EN.A.), όπου πολλές ΜμΕ μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια διατηρώντας τον έλεγχο.

📍 Case Study

Ελληνική εταιρεία logistics με κύκλο εργασιών περίπου €4,5 εκατ. που ξεκίνησε το 2010 ως οικογενειακή και στηριζόταν στο ένστικτο του ιδρυτή, το 2022, αποφασίζει να προχωρήσει σε οργανωτική αναδιάρθρωση με βοήθεια συμβούλου.

Σε 18 μήνες:

– δημιούργησε ESG policy και εκπαίδευσε προσωπικό σε θέματα περιβαλλοντικής ευθύνης,

– εγκατέστησε ERP σύστημα παρακολούθησης κόστους/εκπομπών,

– κατέθεσε business plan τριετίας,

– και προσέλκυσε στρατηγικό επενδυτή, fund.

Σήμερα εξετάζει μερική εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αθηνών (ΕΝ.Α.) για άντληση κεφαλαίων με σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση στόλου.

Από μια οικογενειακή δομή, μετατράπηκε σε εταιρεία με θεσμική προοπτική και πραγματική αποτίμηση.

Συνδεση στρατηγικής – ESG – κεφαλαίου

Η τριπλή ισορροπία που αναζητούν πλέον οι επιτυχημένες ΜμΕ είναι:

Όταν αυτοί οι τρεις άξονες συνδυάζονται, η επιχείρηση παύει να «παλεύει» και αρχίζει να προσελκύει. Δεν ζητά κεφάλαιο από ανάγκη, αλλά το επιλέγει ως μέσο ανάπτυξης.

Η μετάβαση στο επόμενο επίπεδο

Η στρατηγική και η ESG ωριμότητα αποτελούν σήμερα το νέο νόμισμα αξιοπιστίας. Οι επενδυτές, οι τράπεζες και οι συνεργάτες δεν πείθονται πια από το «ιστορικό της εταιρείας», αλλά από τη δομή, τη διαφάνεια και τη διοικητική της συνέπεια.

Η μετάβαση από το ένστικτο στο σχέδιο δεν είναι απλώς αλλαγή νοοτροπίας. Είναι η μετάβαση από την «επιβίωση της οικογένειας» στην «αξία της επιχείρησης».

Και όταν μια επιχείρηση αρχίσει να δημιουργεί αξία με αυτόν τον τρόπο, τότε αποκτά πρόσβαση σε πραγματικό κεφάλαιο, σε στρατηγικούς εταίρους, και γιατί όχι σε μια μελλοντική θέση στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου Αθηνών.