Eurovision – Eurobasket: Ποιες χώρες έχουν πάρει και τα δύο σε μία χρονιά; – Του Νικόλα Παχή (photo)

Το 2025, μια ακόμη μεγάλη αθλητική διοργάνωση συμπίπτει με την Eurovision που γίνεται φέτος στη Βασιλεία, το Ευρωμπάσκετ, το οποίο θα διεξαχθεί σε τέσσερις χώρες.

Ποιες όμως είναι οι φορές που μία χώρα κατέκτησε και τις δύο σημαντικότατες διοργανώσεις της Γηραιάς Ηπείρου;

Ίσως το μοναδικό σημείο επαφής μεταξύ της Eurovision και του Ευρωμπάσκετ είναι το γεγονός ότι και οι δύο αυτοί θεσμοί είναι άκρως δημοφιλή τηλεοπτικά θεάματα που προσελκύουν εκατομμύρια θεατών ανά την οικουμένη, ιδίως τα τελευταία χρόνια, όπου σε αμφότερους τους θεσμούς έχουν εμφανιστεί προσωπικότητες που σπάζουν τα στενά όρια της Ευρώπης όπως η Loreen, οι Maneskin, η Μαρίνα Σάττι στην πρώτη περίπτωση και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο με τον Νίκολα Γιόκιτς στη δεύτερη.

Φέτος, ο διαγωνισμός τραγουδιού Eurovision, διεξάγεται στην Βασιλεία της Ελβετίας (13-17/5), ενώ η μεγαλύτερη διοργάνωση του ευρωπαϊκού μπάσκετ, ταξιδεύει σε τέσσερις χώρες, την Λετονία, την Φινλανδία, την Πολωνία και την Κύπρο, με τα νοκ-άουτ να μεταφέρονται στην πρώτη εξ αυτών (27/8-14/9).

Από το 1957, όταν και ουσιαστικά άρχισε η συμπόρευση των δύο αυτών θεσμών (το Ευρωμπάσκετ υπήρχε ήδη από το 1935), έχουν υπάρξει μόλις δύο περιπτώσεις, κατά τις οποίες μία χώρα ήταν η νικήτρια και στους δύο. Αυτές, θα τις δούμε ευθύς αμέσως.

1989 – Γιουγκοσλαβία

Η πρώτη περίπτωση χώρας που κατέκτησε Eurovision και Ευρωμπάσκετ σε μία χρονιά και μοναδική στον 20ο αιώνα, ήταν η Γιουγκοσλαβία. Στις 6 Μαΐου 1989, το συγκρότημα Riva, μαγνήτισε τα βλέμματα στην Salle Lys Assia της Λωζάνης όπου έγινε ο διαγωνισμός (έπειτα από την πανηγυρική νίκη της Σελίν Ντιόν έναν χρόνο πριν) και κατέκτησε τη νίκη με 137 βαθμούς.

Αυτή ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που χώρα του λεγόμενου σοσιαλιστικού συνασπισμού στέφθηκε νικήτρια του διαγωνισμού ως το 1991, όταν και διαλύθηκαν εις τα εξ ων συνετέθησαν η ΕΣΣΔ και η Γιουγκοσλαβία. Για την ιστορία, η Eurovision την επόμενη χρονιά διεξήχθη στο Σπλιτ με μεγάλη κερδισμένη την Ιταλία με τον Τότο Κουτούνιο και το «Insieme: 1992».

Μόλις έναν μήνα και δεκαεννέα ημέρες αργότερα, στις 25 Ιουνίου 1989, στο Ζάγκρεμπ, η μεγάλη Γιουγκοσλαβία του αείμνηστου Ντράζεν Πέτροβιτς, του «αέρινου» Τόνι Κούκοτς, του Ζάρκο Πάσπαλιε και του Ντίνο Ράτζα, με τον επίσης αποδημήσαντα Ντούσαν Ίβκοβιτς  στον πάγκο, επικρατούσε της Ελλάδας του Γκάλη, του Γιαννάκη, του Φασούλα και του Χριστοδούλου (με προπονητή πλέον τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου στη θέση του Κώστα Πολίτη) στην έδρα της με 98-77 και κατακτούσε το 12ο και προτελευταίο Ευρωμπάσκετ της ιστορίας της πριν διαλυθεί, παίρνοντας ουσιαστικά «εκδίκηση» από την χώρα μας για το ότι της στέρησε τον τίτλο το 1987 στο ΣΕΦ νικώντας την δύο φορές.

Για να φτάσει στον τελικό η Εθνική μας, απέκλεισε την Σοβιετική Ένωση με 81-80, χάρις στο τρίποντο του Χριστοδούλου λίγο πριν από το τέλος. Μετά την απονομή του τροπαίου στους «Πλάβι», ο Γκάλης και ο Πέτροβιτς είχαν μια συνομιλία που έμελλε να μείνει ιστορική.

2005 – Ελλάδα

Το ημερολόγιο δείχνει 21 Μαΐου 2005, Κωνσταντίνου και Ελένης. Η εορτάζουσα εκείνη την ημέρα Έλενα Παπαρίζου, εμφανίστηκε στην σκηνή του «Palace of Sports» του Κιέβου με το εμβληματικό «My Number One», κάνοντας όλη την Ευρώπη να το χορεύει. Αποτέλεσμα; 230 βαθμοί και η μοναδική νίκη της Ελλάδος ως και τα σήμερα στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision.

Δεν σταμάτησε εκεί, καθώς το τραγούδι αυτό συμπεριελήφθη μεταξύ των 50 καλύτερων τραγουδιών που έχουν παρουσιαστεί ποτέ στον θεσμό για τα 50 του χρόνια, μόλις λίγο καιρό μετά τη νίκη της. Μπορεί να πέρασαν 20 χρόνια, αλλά το τραγούδι αυτό, από τις πρώτες του κιόλας νότες, ξεσηκώνει τους Eurofans κάθε ηλικίας. Και αυτό είναι ένα μεγάλο κατόρθωμα, δεδομένου του ότι τα τελευταία χρόνια, η διαχρονικότητα των τραγουδιών που εμφανίζονται στην σκηνή της Eurovision τίθεται υπό αμφισβήτηση…

Τέσσερις μόλις μήνες και τέσσερις μέρες αργότερα, στις 25 Σεπτεμβρίου, στην «Μπεογκράντσκα Αρένα» του Βελιγραδίου, η Εθνική μας ομάδα μπάσκετ στεφόταν για δεύτερη φορά στην ιστορία της πρωταθλήτρια Ευρώπης, αντιμετωπίζοντας την Γερμανία του Ντιρκ Νοβίτσκι και νικώντας τη με 78-62.

Το σύνολο του Παναγιώτη Γιαννάκη, με αρχηγό τον Μιχάλη Κακιούζη και έχοντας μια πεντάδα περιφερειακών που όμοιά της δεν έχει υπάρξει έκτοτε στα ευρωπαϊκά γήπεδα (Διαμαντίδης, Παπαλουκάς, Ζήσης, Χατζηβρέττας, Σπανούλης), κυριάρχησε στην διοργάνωση, έχοντας μόλις μία ήττα στη φάση των ομίλων από τη Σλοβενία.

Ωστόσο, το ματς που έμεινε για πάντα χαραγμένο στο συλλογικό υποσυνείδητο, ήταν ο ημιτελικός απέναντι στην Γαλλία, ο οποίος μπορεί να συνοψιστεί σε μία μόνο φράση: Βάλ’ το αγόρι μου! Αυτό το ματς, και τα διπλάσια χρόνια να περάσουν από τα 20 που έχουν διανυθεί, θα εξακολουθήσει να έχει εξέχουσα θέση στη μνήμη των Ελλήνων μπασκετόφιλων. Γιατί, ήταν η απόλυτη απεικόνιση του ταλέντου των διεθνών μας, εμποτισμένη με την αυταπάρνηση που τους ενστάλαξε ο προπονητής τους. Και αυτό τα λέει όλα…